:: دوره 31، شماره 1 - ( 6-1399 ) ::
جلد 31 شماره 1 صفحات 242-217 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی تأثیر سیاست مالیات بر ارزش‌افزوده بر فرایند گذار از دولت رانتییر در ایران با استفاده از آمارهای رسمی حوزه‌‌ی مالیاتی
مهدی مجد ، علیرضا سلطانی* ، علی عسکری
چکیده:   (2809 مشاهده)

چکیده. در حال حاضر نفت، مهمترین و در عین حال سیاسی‌ترین کالای اقتصادی جهان امروز است. در ایران نیز این کالا به عنوان مهمترین منبع قدرت سیاسی و اقتصادی محسوب می‌شود. همچنین باید توجه داشت که دارا بودن سرمایه‌های تجدیدناپذیر همچون نفت الزاماً به معنای امکانات رفاهی یک کشور نیست. وابستگی ملی کشورهای نفت خیز به نفت تبعات متنوعی از جمله رانتی شدن فعالیت‌ها برای این کشورها دربرداشته است. تکیه دولت‌های رانتییر بر درآمدهای سرشار نفتی؛ سبب نادیده گرفتن طبقات مختلف مردم و در نتیجه پیامدهای منفی برای اقتصاد این کشورها خواهد بود. از طرف دیگر، بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که اصلاح نظام مالیاتی می‌تواند نقش قابل توجهی در بهبود این وضعیت و گذار از دولت رانتییر داشته باشد. یکی از شاخص‌های مهم و مدرن برای اصلاح نظام مالیاتی، سیاست مالیات بر ارزش‌افزوده است. از این‌رو، هدف این تحقیق آن است که با استفاده از ظرفیت نظام آمارهای رسمی کشور، ابتدا به بررسی و ارزیابی نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت‌های موجود در تأثیر سیاست‌گذاری مالیاتی در ایران در فرایند گذار از دولت رانتییر با تأکید بر سیاست مالیات بر ارزش‌افزوده پرداخته و سپس استراتژی مناسب را انتخاب کنیم. در این راستا از روش‌ها و تجزیه و تحلیل‌های آماری مانند آنالیز رتبه‌ای فریدمن و آنالیز SWOT۱ استفاده شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری شامل100 نفر از کارشناس خبره در زمینه مالیات بر ارزش‌افزوده و مباحث دولت رانتییر است. همچنین، روش نمونه‌برداری به صورت تمام شمارشی است. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل‌ها نشان می‌دهند که در بین راهبردهای تحلیل محیطی، استراتژی مناسب جهت گذار از دولت رانتییر؛ راهبرد محافظه‌کارانه (ثبات سیاست‌های مالیات بر ارزش‌افزوده) می‌باشد. بنابراین، این راهبرد متضمن استفاده از نقاط فرصت‌ها در جهت کاهش تأثیر نقاط ضعف مانند: ایجاد وحدت رویه و شفاف‌سازی و رفع ابهام در اجرای سیاست‌های مالیات بر ارزش‌افزوده، افزایش اعتبارات اداره مالیات متناسب با اهداف و استراتژی‌های ارائه شده و ایجاد هماهنگی بین اداره مالیات و شرکت‌های نفتی می‌باشد.
 
واژه‌های کلیدی: سیاست، دولت رانتییر، مالیات، مالیات بر ارزش‌افزوده، آنالیز SWOT‎. ​​​
متن کامل [PDF 624 kb]   (1149 دریافت)    
نوع مطالعه: كاربردي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/2/5 | پذیرش: 1400/6/17 | انتشار: 1400/12/18


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 31، شماره 1 - ( 6-1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها